,, ---
AH-1Z Viper helikopterleri, gelişmiş saldırı kabiliyetleri ile dikkat çeken bir taarruz helikopteri modelidir. Bell tarafından üretilen bu helikopterler, özellikle hareketli hedeflere karşı etkinliği, gelişmiş elektronik sistemleri ve güçlü silah donanımı ile bilinir. Donanması güçlü olan ülkeler tarafından tercih edilen AH-1Z Viper, zorlu savaş ortamlarında etkinliğini kanıtlamıştır.
Bu helikopterlerin Ukrayna tarafından tercih edilmesinin arkasındaki ana nedenlerden biri, Donetsk ve Zaporizhzhia gibi bölgelerde hava üstünlüğü sağlamaya yönelik büyük bir ihtiyaç olmasıdır. Ukrayna Hava Kuvvetleri, bu bölgelerde devam eden operasyonlarında güçlü bir hava destek aracına ihtiyaç duyuyor ve AH-1Z Viper bu açığı kapatabilecek bir seçenek olarak görülüyor.
Pakistan, 2015 ve 2016 yıllarında ABD ile yaptığı iki Yabancı Askeri Satış (FMS) anlaşması kapsamında 12 adet AH-1Z Viper taarruz helikopteri sipariş etmişti. Bu helikopterler, ABD’nin Amarillo, Teksas’taki Bell üretim tesisinde üretilmiş ve Pakistan’a teslim edilmeye hazırlanmıştı. Ancak 2018 yılında ABD hükümeti, Pakistan’a askeri yardımı siyasi nedenlerden dolayı durdurma kararı aldı. Bu kararın ardından Pakistan, bu helikopterleri teslim alamadı ve araçlar ABD’de kaldı.
AH-1Z Viper helikopterlerinin üretimi tamamlandıktan sonra Washington, Pakistan’a bu helikopterleri teslim etmeyince farklı çözümler aramaya başladı. Bu süreçte ABD, Slovakya’ya bu helikopterleri indirimli bir şekilde teklif etti. Ancak Slovakya, askeri bütçesini daha fazla F-16 savaş uçağı ve hava savunma sistemleri almaya ayırmayı tercih etti ve helikopterleri almadı. Böylece bu helikopterler yeniden elde kaldı ve farklı ülkelere teklif edilmeye başlandı.
Ukrayna, 2022 yılından beri AH-1Z Viper helikopterlerine ilgi duyuyor ve bu konuda ABD ile temaslarını sürdürüyor. Ukrayna Parlamentosu üyesi Vadym Ivchenko, Viper helikopterlerinin Ukrayna’ya transferi için ABD’ye resmi bir talep mektubunun sunulduğunu açıkladı. Bu görüşmelerin sonucu olarak, Ukrayna’nın bu helikopterleri satın alması durumunda, özellikle doğu bölgelerindeki operasyonel kabiliyetini büyük ölçüde artıracağı düşünülüyor.
Ukrayna Hava Kuvvetleri, bu helikopterlerin sağlayacağı üstün teknolojik özellikler sayesinde, düşman unsurlarına karşı daha etkin bir şekilde savaşabilecek. Ayrıca, bu helikopterlerin geniş menzili ve zorlu hava koşullarında dahi etkili olabilmesi, Ukrayna’nın savunma stratejisinde önemli bir yere sahip olacak.
AH-1Z Viper, gelişmiş saldırı kabiliyetleri ile öne çıkan bir helikopterdir. Bu model, çift motorlu ve dört kanatlı bir yapıya sahiptir. 241 deniz mili (yaklaşık 447 km) maksimum hız yapabilen bu helikopter, 20 mm’lik otomatik top, Hydra 70 roketleri ve AGM-114 Hellfire füzeleri gibi güçlü silahlarla donatılmıştır. AH-1Z Viper, aynı zamanda gece görüş sistemleri ve hedef tespit radarları ile donatılmış olup, gece operasyonlarında da etkin bir performans sergiler.
Ukrayna’nın bu helikopterlere olan ilgisinin arkasında yatan en önemli nedenlerden biri de, Viper’ın çok yönlü bir taarruz helikopteri olmasıdır. Helikopter, kara hedeflerine karşı yüksek etkili olmakla birlikte, aynı zamanda hava hedeflerine karşı da savunma kabiliyeti sunmaktadır. Bu, Ukrayna’nın mevcut hava gücünü önemli ölçüde artırabilecek bir faktör olarak öne çıkıyor.
ABD, Pakistan’a yönelik askeri yardımı durdurduktan sonra, Viper helikopterlerinin başka ülkelere transferi konusunda stratejik adımlar atmaya başladı. Slovakya, bu helikopterleri almayı reddettiği için ABD, bu helikopterleri başka potansiyel müşterilere sunmaya başladı. Ukrayna, Rusya ile devam eden çatışmalar nedeniyle, askeri gücünü artırma arayışında olan ülkeler arasında yer alıyor. Bu yüzden ABD’nin, Ukrayna’ya bu helikopterleri transfer etme konusunda daha olumlu bir tutum sergilediği söylenebilir.
Ancak ABD, bu tür satışlar ve transferler konusunda titiz bir yaklaşım izliyor. Ukrayna’nın Rusya ile olan savaşı nedeniyle, her askeri yardıma ABD Kongresi tarafından onay verilmesi gerekiyor. Dolayısıyla, görüşmelerin nihai aşamaya gelmesi için belirli prosedürlerin tamamlanması şart. Bu noktada Ukrayna’nın askeri yetkililerinin de ABD ile yakın temasta olduğu ve süreci hızlandırmak için gerekli adımları attığı biliniyor.
AH-1Z Viper helikopterleri, Ukrayna Hava Kuvvetleri’ne önemli avantajlar sunabilir. Özellikle Donetsk ve Zaporizhzhia gibi bölgelerdeki çatışmalarda, bu helikopterler kara birliklerine yakın hava desteği sağlayarak operasyonel başarıyı artırabilir. Bununla birlikte, Viper’ın gelişmiş hedef tespit sistemleri, Ukrayna’nın stratejik operasyonlarını daha etkili bir şekilde planlamasına olanak tanıyabilir.
Bu helikopterlerin sahada etkin bir şekilde kullanılması, Ukrayna’nın Rusya’ya karşı mücadeledeki askeri avantajını artıracaktır. Ancak bu süreçte, helikopterlerin eğitimi ve bakımının da büyük önem taşıdığı unutulmamalıdır. Ukrayna ordusunun bu helikopterleri verimli bir şekilde kullanabilmesi için, personelin gerekli eğitimi alması ve bakım süreçlerinin düzenli olarak gerçekleştirilmesi gerekiyor.
Ukrayna ile ABD arasındaki görüşmelerin ne zaman sonuçlanacağı hala belirsiz. Ancak iki tarafın da görüşmelerde önemli bir aşamaya geldiği belirtiliyor. Eğer anlaşma sağlanırsa, Ukrayna’nın savunma kapasitesinde büyük bir artış yaşanacak ve doğu bölgelerinde devam eden operasyonlarda daha etkin bir güç haline gelecek.