
Times Of Defence Yazarı – Öğr. Gör. Ömer Memoğlu – 07 Mayıs 2025
Günümüzün çok katmanlı/çok boyutlu harp sahalarında hava savunma sistemleri yalnızca bir caydırıcılık unsuru değil, aynı zamanda saha hâkimiyetinin sürdürülebilirliği açısından da kritik bir öneme sahiptir. Hava tehditlerinin çeşitlenmesi, insansız hava araçları (S/İHA), seyir füzeleri ve düşük irtifadan uçan platformların yaygınlaşması alçak irtifa hava savunma sistemlerine olan ihtiyacı daha da artırmıştır.
Bu bağlamda geliştirilen HİSAR A 150, Türkiye’nin milli savunma sanayii vizyonunun somut bir çıktısı olarak öne çıkmaktadır. Tam otonom görev icrası, modüler yapısı ve yüksek hareket kabiliyetiyle HİSAR A 150, çağdaş/modern muharebe sahasının gerekliliklerine/gereksinimlerine uygun olarak geliştirilmiş özgün bir hava ve füze savunma sistemidir.
Aşağıda sistemin teknik, taktik ve ekonomik yönleri akademik düzeyde analiz edilmiştir.
Sistemsel Konumlandırma ve Görev Tanımı
HİSAR A 150, Türkiye’nin hava savunma mimarisi içerisinde (Çelik Kubbe Hava Savunma Mimarisi) alçak irtifa tehditlerine karşı oluşturduğu özgün ve yerli bir çözümdür. Kara Kuvvetleri Komutanlığı’nın hareketli ve sabit unsurlarını yakın hava tehditlerine karşı koruma altına almak üzere geliştirilmiş olan bu sistem, modüler yapısıyla taktik saha ihtiyaçlarına uyum sağlayacak şekilde tasarlanmıştır.
Sistemin tam otonom görev icrası kabiliyeti dış sistemlere bağımlılığı ortadan kaldırarak farklı muharebe senaryolarında da etkin kullanım imkânı sunmaktadır. HİSAR A 150; yalnızca savunma değil, aynı zamanda taktik seviyede caydırıcılık sağlayan bir “mobil hava kalkanı” görevi görmektedir.
Türkiye’nin Bütünleşik ve Çok Katmanlı Hava Savunma Sistemi/Mimarisi Çelik Kubbe
Teknik Özellikler ve Kapasite Değerlendirmesi
HİSAR A 150’nin teknik bileşenleri, onu sınıfının önde gelen sistemlerinden biri hâline getirmektedir. Aşağıda sistemin temel teknik parametreleri yer almaktadır:
Savaş Uçağı Takip Menzili: > 35 km
Hedef Önleme Menzili: > 15 km
Hedef Önleme İrtifası: > 10 km
Atışa Hazır Füze Sayısı: 4
Azami Sistem Hızı: > 65 km/saat
Dik Meyil Tırmanma Kabiliyeti: %60
Yan Meyilde Hareket Kabiliyeti: %30
Sistem, üzerinde bulunan arama radarı, IFF (Dost Düşman Tanıma) sistemi, termal ve gündüz görüş kameraları ile lazer mesafe ölçerden oluşan elektro-optik (E/O) sensör grubu sayesinde hedef tespiti ve teşhisi konusunda yüksek hassasiyet sağlar. IIR (Görüntüleyici Kızılötesi) arayıcı başlıklı füzelerle dik atış kabiliyeti, sistemin savunma etkinliğini önemli ölçüde artırmaktadır.
Taktik Uygulama Alanları ve Operasyonel Yetenek
HİSAR A 150’nin en dikkat çeken yönlerinden biri zırhlı mekanize birliklerle eşgüdümlü çalışabilme ve yüksek mobiliteye sahip olma kabiliyetidir. %60 dik eğimli arazilerde ve %30 yan meyillerde hareket kabiliyeti, sistemin dağlık ve zorlu coğrafyalarda bile etkin şekilde görev yapabilmesini/caydırıcılık oluşturabilmesini mümkün kılmaktadır.
Gece/gündüz ve olumsuz hava koşullarında bile görev yapabilme yeteneği sayesinde operasyonel sürekliliği güvence altına alırken; nükleer, biyolojik ve kimyasal (NBC) tehditlere karşı tam koruma sağlayan altyapısı, sistemin çok boyutlu/çok katmanlı güvenlik ortamlarında dahi varlık gösterebildiğini ortaya koymaktadır. Bu çerçevede HİSAR A 150, komuta kontrol sistemleriyle entegre çalışabilmesi sayesinde ağ destekli harekât ortamında etkin görev icra edebilmektedir.
Yerli Katkı, Açık Mimari ve Ekonomik Strateji
HİSAR A 150, savunma sanayii açısından sadece bir ürün değil, aynı zamanda bir teknoloji platformudur. Açık mimarisi, gelecekteki teknolojik gelişmelerin sisteme entegre edilebilmesini ve ihtiyaçlara göre evrilebilmesini/güncellenebilmesini mümkün kılmaktadır. Yerli alt sistemlerin yoğun şekilde kullanılması dışa bağımlılığı azaltmakta ve milli güvenliğe stratejik yönde katkı da bulunmaktadır. Aynı zamanda sistem, ihracat potansiyeli yüksek bir ürün profiline sahiptir. Ürün çeşitlendirme, lisanslı üretim ve bakım-onarım süreçlerinde yerlilik oranı arttıkça ekonomik geri dönüşüm de ivmelenmektedir.
Bilgi Grafiği
Sonuç Yerine
HİSAR A 150, Türkiye’nin bütünleşik ve çok katmanlı hava savunma şemsiyesi Çelik Kubbe’yi güçlendiren, mobil, modüler ve etkili bir platform olarak dikkat çekmektedir. Taktik düzeyde tehditleri bertaraf edebilme kapasitesi ve operasyonel esnekliği onu savaş alanlarının dinamik gereksinimlerine uygun bir sistem hâline getirerek konumlandırmaktadır.
Açık mimari yapısıyla gelişmeye/teknolojik olarak güncellenebilirliğe daima açık olan bu sistem, yalnızca bugünün ihtiyaçlarını karşılamakla kalmayıp, aynı zamanda geleceğin tehditlerine yönelik de dönüştürülebilir yapısıyla stratejik bir çarpan etkisi oluşturmaktadır. Bu yönüyle HİSAR A 150, sadece bir savunma sistemi değil, aynı zamanda teknolojik egemenliğin ve caydırıcı kapasitenin sembolüdür.
Türkiye’nin bütünleşik ve çok katmanlı hava savunma sistemi/mimarisi Çelik Kubbe’nin gücüne güç katan HİSAR A 150, alçak irtifa hava ve füze savunma sistemi olarak sahip olduğu esneklik, mobilite ve kabiliyetleriyle bütünleşik ve çok katmanlı hava savunma sistemimizin bir unsuru olarak çarpan etkisi oluşturmaktadır.